Thuật Ngữ Rượu Vang Ý Cần Biết

Việc nắm vững khái niệm thuật ngữ rượu vang Ý cần biết sẽ giúp bạn hiểu rõ cách phân loại, đọc nhãn chai và chọn rượu đúng mong muốn, từ đó có thể thưởng thức trọn vẹn giá trị văn hóa trong từng chai rượu vang đến từ đất nước hình chiếc ủng.

Giới Thiệu Về Văn Hóa Rượu Vang Ý

Ý là đất nước nổi tiếng thế giới với nền sản xuất rượu vang lâu đời với hàng ngàn năm lịch sử với đất đai, thổ nhưỡng và những giống nho đa dạng làm nên những chai rượu vang tuyệt vời. Từ dãy núi Alps đỉnh cao tuyết phủ ở phía Bắc đến đảo Sicily quanh năm nắng ấm vùng khí hậu Địa Trung Hải ở phía nam, sự đa dạng về địa hình và khí hậu đã tạo nên nhiều khu vực sản xuất với những phong cách rất độc đáo và khác biệt.

Đối với người Ý, rượu vang là thứ đương nhiên phải có hàng ngày, giống như dầu Olive và bánh mì. Rươu vang trở thành yếu tố quan trọng của văn hóa, lịch sủ và trong tâm thức của họ.

Với chiều dài lịch sử hàng ngàn năm sản xuất rượu vang, nhưng phải đến năm 1963 nước Ý mới xây dựng được hệ thống luật lệ quy định chặt chẽ có hiệu lực trên toàn quốc. Luật lệ này tiếp tục được sửa đổi vào thập niên 1980 và tới năm 1992 mới hoàn chỉnh và ban hành đạo luật mới áp dụng đến ngày nay. Luật lệ giúp người sử dụng có thể hiểu rõ nguồn gốc, xuất xứ, quy chuẩn của từng chai rượu vang. Điều này thể hiện qua hệ thống thuật ngữ rượu vang Ý sau đây.

Thuật Ngữ Về Phân Hạng Rượu Vang Ý

• Vino Da Tavola (VDT): Dòng chữ này thể hiện đây là loại rượu phổ thông, giá rẻ hay còn gọi là vang thường được dùng hàng ngày trong những bữa ăn. Không yêu cầu khắt khe về kỹ thuật sản xuất và vùng trồng nho, được sản xuất bất kỳ nơi nào trong nước.
• Indicazione Geografica Tipica (IGT): Là một cấp độ chỉ ra nguồn gốc địa lý của rượu vang, tên giống nho được ghi trên nhãn chai. Những chai vang có ghi cấp độ IGT được xem là những chai rượu làm theo phong cách “cách tân, phá lệ” không theo quy định cũ, nhà sản xuất thử nghiệm các giống nho hoặc kỹ thuật làm rượu mới, miễn là làm ra được chai vang ngon và có giá bán cao. Rất nhiều chai vang cấp độ IGT được chấm điểm rất cao và đạt nhiều giải thưởng danh giá trong các cuộc thi rượu quốc tế.
• Denominazione Di Origine Controllata (DOC): Để đạt cấp độ DOC, chai rượu phải đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe như loại nho sử dụng, lượng nho được thu hoạch trên mỗi hectare, thời gian tối thiểu ngâm trong thùng gỗ sồi và nghỉ dưới hầm trong bao lâu. Những tiêu chuẩn trên cũng thay đổi theo từng vùng. Vùng nào nổi tiếng làm rượu ngon hơn thì luật lệ đòi hỏi khắt khe hơn.
• Denominazione Di Origine Controllata e Garantita (DOCG): Muốn đạt cấp độ DOCG thì rượu vang sau khi đạt quy chế DOC ít nhất 5 năm mới được xem xét. Phân hạng này bổ sung nhiều tiêu chuẩn khắt khe về phương pháp ngâm ủ, quy trình kiểm tra, bảo quản. Rượu DOCG không được đóng trong những chai lớn dung tích 5 lít. Đến năm 2024, chỉ có 77 khu vực làm vang đạt chứng nhận DOCG.
• Denominazione Di Origine Protetta(DOP): Đây là thuật ngữ chung cho cả DOC và DOCG tại khu vực Châu Âu.

Thuật Ngữ Quan Trọng Trên Nhãn Chai Rượu Vang Ý

• Classico: Thể hiện rượu được sản xuất trong khu vực truyền thống, phong cách cổ điển, có chất lượng đồng đều và có tính đặc trưng, Những chai này thường thuộc phân hạng DOC/DOCG. Ví dụ, ở Chianti có loại rượu nhãn con gà trống Chianti Classico DOC 1967, DOCG 1984. Loại rượu này thời gian nghỉ ít nhất 1 năm trước khi mang bán.
• Riserva: Biểu hiện cấp độ và chất lượng cao hơn so với các loại rượu thông thường. Dòng chữ trên chai vang thể hiện rượu được ủ lâu hơn quy định tối thiểu, thường là 24 tháng trở lên, nhờ vậy rượu có cấu trúc phức tạp, hương vị trưởng thành. Ví dụ, ở Chianti có loại rượu nhãn con gà trống Chianti Classico, quy định Riserva thì phải đợi đên mùa Xuân của năm thứ 3 sau mùa hái nho mới được đưa ra thị trường
• Super Tuscan: Super -Tuscan không phải là phân hạng cấp bậc chính thức của rượu vang Ý, mà chỉ là cái tên gọi do nhà sản xuất đặt ra để nhận biết là những chai rượu vang ngon xuất sắc làm theo những công thức mới lạ, vượt ra ngoài luật lệ sản xuất trong vùng. Loại rượu này được xem là cấp bậc IGT do không đáp ứng tiêu chuẩn DOC/DOCG. Super -Tuscan có thể làm từ bất kỳ giống nho địa phương nào, miễn là ngon xuất sắc.
• Passito: Là thuật ngữ chỉ quy trình làm rượu vang sử dụng nho khô, trong đó nho sau khi thu hoạch sẽ được phơi khô để cô đặc lượng đường theo mong muốn, sau đó mới tiến hành lên men để tạo ra rượu có nồng độ cồn cao, cấu trúc đậm đà và hương thơm phức tạp. Phương pháp này rất nổi tiếng tại vùng Veneto nơi có những chai vang Amarone nổi tiếng.
• Ripasso: Thuật ngữ Ripasso trong rượu vang Ý là một phương pháp làm vang đặc trưng của vùng Valpolicella, Veneto. Từ ” Ripasso” có nghĩa là lên men lại. Nhà làm rượu sẽ lấy vang Valpolicella trẻ cho tiếp xúc với bã nho còn lại sau quá trình sản xuất Amarone hoặc Recioto. Quá trình này giúp rượu lên men lần hai, hấp thụ thêm hương vị, tannin và tăng độ cồn. Rượu Ripasso thường được gọi là ” Baby Amarone” vì có hương vị và phong cách Amarone nhưng ở cấp thấp hơn.

• Recioto: Là loại vang đỏ và cả vang trắng được làm từ nho khô, nho được hái và phơi khô trong vài tháng để cô đặc lượng đường theo mong muốn của nhà sản xuất. Sau đó được ép và lên men, quá trình lên men dừng lại sớm để giữ lại lượng đường dư tạo ra vị ngọt tự nhiên. Loại rượu này có hương vị đậm, ngọt ngào, giàu trái chín, đôi khi còn có vị của socola. Thường được dùng làm vang tráng miệng.
• Dolce: Thuật ngữ “Dolce” trong rượu vang có nghĩa là “ngọt ngào”, loại rượu vang có độ ngọt cao. Các chai rượu vang được bán tại Việt Nam thướng có chữ Semi Dolce có nghĩa là bán ngọt. Cùng là loại vang ngọt thường được khách nữ sử dụng hoặc làm vang tráng miệng.
• Novello: Novello ngĩa là mới, non, trẻ. Là thuật ngữ chỉ loại vang trẻ, được sản xuất và đưa ra thị trường ngay trong năm thu hoặch, tương tự phong cách Beaujolais Nouveau của Pháp. Loại rượu này thường gắn với lễ hội thu hoạch nho, thường được uống ngay sau vài tháng chứ không lưu trữ được lâu dài.
• Secco Dry: Dùng phổ biến cho cả vang trắng và vang đỏ. Là thuật ngữ chỉ loại vang “khô” do mức độ đường còn lại trong rượu rất ít sau quá trình lên men, thường < 4g/l, khi uống không cảm nhận rõ vị ngọt. Vang loại này thường mang hương vị tự nhiên của trái cây tinh khiết thay vì độ ngọt.
• Brut/ Extra Brut: Là cấp độ khô, thậm chí ít đường hơn cả Secco. Theo quy định của liên minh châu Âu, rượu gắn nhãn Brut có lượng đường dư từ 0-12g/l. Brut thường cân bằng giữa vị chua tươi mát và hương trái cây, giúp rượu dễ uống mà không quá chát hoặc quá ngọt, ví dụ như các loại vang Prosecco, Franciacorta.

• Frizzante: Frizzante nghĩa là bán sủi. Là loại vang sủi nhẹ đặc trưng phong cách Ý như các dòng vang trắng Prosecco và vang trắng phổ thông khác. Áp suất khí trong chai chỉ từ 1-2,5 atm, thấp hơn nhiều so với các dòng vang sủi Spumante có áp suất từ 3-6 atm. Loại vang này có hương vị tươi mát, dễ uống, bọt mịn vừa phải, mang nốt trái cây như táo, lê, cam. Vang thường được uống lạnh sâu khoảng 5-6 độ C.
• Spumante Sparkling: Là loại vang sủi bọt đầy đủ, áp suất khí cao, thường được sản xuất theo hai phương pháp Metodo Classico lên men hai lần trong chai hoặc Metodo Martinotti ( Charmat) lên men hai lần trong bồn thép kín, phổ biến khi sản xuất những chai Prosecco. Loại vang này hương vị tươi mát, bọt nhiều, sủi mạnh. Có thể làm vang sủi trắng, sủi hồng hoặc sủi đó như Lambrusco Spumante.
• Vino Rosso: Rosso trên nhãn chai là thuật ngữ để chỉ dòng vang đỏ Ý. Thường một số chai vang Ý chỉ ghi Rosso nghĩa là không thuộc phân hạng DOC/DOCG mà chỉ dùng để phân biệt với vang trắng ( Bianco) và vang hồng ( Rosato).
• Vendemmie: Vendemmie trong tiếng Ý nghĩa là ” mùa nho”. Là thuật ngữ chỉ mùa thu hoạch nho, Vendemmie gợi nên hình ảnh mùa gặt hái, thơ mộng, dân giã.
• Annata: Annata có nghĩa là niên vụ ” Vintage”, năm thu hoạch nho, dùng chữ Annata ghi trên nhãn chai sẽ mang tính kỹ thuật hơn, mặc dù đều có ý nghĩa là niên vụ nho như từ Vendemmie.

Trên đây là toàn bộ thông tin về thuật ngữ rượu vang Ý mà Rượu Ngon 24H muốn chia sẻ tới quý khách. Nếu quý khách hàng muốn tham khảo sản phẩm nào có thể liên hệ chúng tôi nhé.

• Hotline: 0971510055.